Monday, April 8, 2024

W.A. YTBT #5 Bài 5: 'Thay đổi diện mạo' bản thân ('Making over' Oneself)

 

BÀI 5. ‘THAY ĐỔI DIỆN MẠO' BẢN THÂN  

Một trong những phương diện thú vị nhất của khoa học sử dụng Ý Thức Bên Trong là điều có thể gọi là ‘thay đổi diện mạo’ bản thân. Tức là việc áp dụng các quy luật tâm lý để xây dựng lại một số tầng nhất định của Ý Thức Bên Trong, hay nói đúng hơn là thay thế vật liệu tinh thần được lưu trữ ở đó bằng vật liệu được ưa muốn hơn.

Quá trình này được gọi một cách khéo léo là ‘Xây dựng Tính cách’ và đúng là như vậy, vì tính cách phụ thuộc phần lớn vào những gì chứa đựng trong Ý thức Bên trong, và bất cứ điều gì ảnh hưởng đến Ý thức Bên trong đều ảnh hưởng đến Tính cách. Bản thân từ ‘Tính cách’ (character) có nguồn gốc từ một từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là ‘khắc’; ‘khứa vào’; và một số chuyên gia uy tín cho rằng từ tiếng Hy Lạp này có nguồn gốc từ một số ngôn ngữ cổ hơn, và lần đầu tiên được sử dụng bởi những người thợ làm gạch thời cổ đại để biểu thị nhãn hiệu thương mại cá nhân được đánh dấu bởi mỗi người trên những viên gạch do chính họ làm ra, mỗi người thợ làm gạch đều có nhãn hiệu thương mại riêng của mình.

Và từ này đã dần dần phát triển về mặt ý nghĩa cho đến ngày nay, chúng ta sử dụng nó theo nghĩa ‘phẩm chất đặc biệt hoặc tổng hợp các phẩm chất giúp phân biệt một người hoặc vật với những người hoặc vật khác’ (Webster). Cách sử dụng thuật ngữ ngày nay sẽ rất thú vị khi người ta có thể theo dõi nó từ cách sử dụng ban đầu, cho thấy ý tưởng đã có trong tâm trí của những người sống trước chúng ta, nghĩa là cái mà chúng ta gọi là 'Tính cách' là thứ gì đó đã được in dấu hoặc khắc sâu vào chất liệu tinh thần của con người.

Đối với hầu hết mọi người, tính cách là thứ thuộc về một người, theo một quy luật tự nhiên không thể thay đổi nào đó, và không thể sửa đổi hay cải thiện. Tuy nhiên, đối với nhà tâm lý học giàu kinh nghiệm, tính cách là một thứ mềm dẻo, thay đổi theo đặc điểm suy nghĩ và thái độ tinh thần của một người, và do đó có thể cải thiện, thay đổi hoặc sửa đổi theo ý muốn.

Tâm lý học, trong khi chú ý đến các tầng của Ý thức Bên trong, và hiểu sự thật rằng tính cách là tấm vải được tạo dệt nên từ vật liệu lưu trữ trên các tầng này, giờ đây dạy rằng bằng cách cất giữ những vật liệu phù hợp vào phòng kho, chúng ta có thể khiến tính cách được dệt tương ứng với chất lượng của vật liệu đó. Tóm lại, người ta có thể thực  sự ‘thay đổi diện mạo’ chính mình bằng cách đưa đúng loại ‘nguyên liệu thô’ vào tâm trí. Điều này đúng trong trường hợp huấn luyện trẻ em và những người khác, nhưng cũng đúng trong việc Rèn luyện Bản thân hoặc Xây dựng Tính cách.

Đối với những người có thể nghĩ rằng khi nói về các tầng của Ý thức Bên trong, chúng ta đang mặc nhận (postulate) một ‘tâm trí’ mờ ảo, vô hình, độc lập với não, chúng tôi sẽ nói rằng điều này không đúng. Chúng tôi coi bộ não như cơ quan của tâm trí, trong những biểu hiện của Ý thức Bên trong cũng như những biểu hiện của ý thức bên ngoài của nó.

Bộ não bao gồm một số lượng rất lớn các tế bào, được tạo thành từ 'plasma' hoặc vật chất sống cơ bản; một số chuyên gia uy tín ước tính số lượng tế bào não vào khoảng 500.000.000 đến 2.000.000.000, con số này tùy thuộc vào hoạt động tinh thần của mỗi cá nhân. Ngoài số lượng tế bào não đang được sử dụng tích cực, luôn có lực lượng tế bào dự trữ rất lớn chờ lệnh gọi đột xuất. Ngoài ra, người ta tin rằng bộ não sẽ ‘phát sinh’ các tế bào bổ sung trong trường hợp cần thiết, để khả năng tâm trí của mỗi cá nhân là gần như vô hạn.

Một loại tế bào não được sử dụng tích cực sẽ có xu hướng bắt đầu hoạt động gần như tự động, khi có nhu cầu nhỏ nhất, trong khi những tế bào không được sử dụng sẽ gần như teo đi, và nhận lệnh xuất trận một cách chậm chạp và vụng về. Từ đó suy ra, những tế bào được sử dụng thường xuyên sẽ có ảnh hưởng rõ rệt hơn đến tính cách của mỗi cá nhân so với những tế bào bị teo đi do không được sử dụng. Vì vậy, nếu một người chỉ tích cực sử dụng một bộ tế bào, chúng sẽ thể hiện rất mạnh trong cuộc sống và tính cách hàng ngày của người đó.

Để phát triển những đặc điểm tính cách ở bản thân mà chúng ta cho là đáng có nhưng còn thiếu, chúng ta nên cố gắng suy nghĩ và hành động thường xuyên nhất có thể theo hướng chúng ta muốn phát triển. Cũng giống như việc chúng ta rèn luyện các cơ mà chúng ta muốn đưa lên mức độ hiệu quả cao hơn, chúng ta cũng nên rèn luyện những khả năng của tâm trí mà chúng ta muốn tăng quyền năng và sức mạnh. Đồng thời, chúng ta nên tránh phát triển những khả năng đối lập

Và nếu chúng ta muốn loại bỏ hoặc kiềm chế một nhóm năng lực không được ưa thích, chúng ta nên tích cực sử dụng và từ đó phát triển nhóm năng lực đối lập để chống lại những năng lực không mong muốn. Như Halleck nói: ‘Bằng cách kiềm chế biểu hiện của một cảm xúc, chúng ta thường có thể dập tắt nó; Bằng cách gợi lên một biểu cảm, chúng ta thường có thể gây ra một cảm xúc liên quan’. Giáo sư James nói: ‘Hãy từ chối thể hiện những cảm xúc mạnh mẽ và nó sẽ chết. Hãy đếm mười trước khi bạn bộc phát cơn giận và lý do nổi giận sẽ có vẻ thật vô lý. Huýt sáo để giữ can đảm không chỉ là một cách nói ví von. Mặt khác, ngồi cả ngày trong tư thế ủ rũ, thở dài và trả lời mọi thứ bằng giọng điệu buồn bã, thì nỗi buồn của bạn sẽ kéo dài. Không lời dạy giáo dục đạo đức nào giá trị hơn điều này, như tất cả những ai có kinh nghiệm đều biết: Nếu muốn chinh phục những khuynh hướng cảm xúc không mong muốn trong mình, chúng ta phải cần mẫn, và trước tiên là một cách lạnh lùng, xem xét diễn biến bên ngoài của những tâm tính đối nghịch mà chúng ta muốn trau dồi. Hãy giãn lông mày, ánh mắt sáng rực, co thắt cơ ở phần lưng thay vì ở phần bụng, cất giọng vui vẻ, và trái tim bạn phải thực sự lạnh giá nếu băng không dần tan'.

Để tóm tắt vấn đề ‘Thay đổi diện mạo’ Bản thân, chúng ta có thể nói rằng toàn bộ bí mật nằm ở việc lấp đầy một phòng kho cụ thể liên quan đến năng lực mong muốn, và năng lực đối lập với nó, bằng những ý nghĩ, hành động, mong muốn, biểu hiện v.v. của điều mong muốn. Hãy nghĩ về điều đó; thực hiện nó càng nhiều càng tốt; khao khát nó một cách mãnh liệt; hình dung ra nó càng nhiều càng tốt—tóm lại, hãy giữ hình ảnh nó trong đầu bạn một cách rõ ràng và kiên trì nhất có thể. Có một câu châm ngôn huyền bí cổ xưa rằng ‘chúng ta trở nên giống với những gì mà chúng ta thường xuyên lưu giữ trong tâm trí’ - và nếu bạn ghi nhớ câu châm ngôn đó trong đầu, bạn sẽ tự mình giải quyết được vấn đề.

Bí mật đằng sau nhiều hiện tượng được gọi là 'huyền bí' là việc tạo ra cái được gọi là 'Hình ảnh Tinh thần' (Mental Image), thực chất là một mô hình (pattern) hay khuôn mẫu (mould) tinh thần mà từ đó chúng ta mong muốn hiện thực hóa một tính cách ở bản thân hoặc người khác. Mô hình hoặc Khuôn mẫu Tinh thần này đóng vai trò là ‘hình mẫu’ (model), mà quanh nó được xây lên biểu hiện (manifestation) tinh thần thực tế. Và chúng ta xây dựng Hình ảnh Tinh thần này càng rõ ràng và mạnh mẽ thì càng tạo được những kết quả tốt hơn và mạnh mẽ hơn.

Hãy thường xuyên ghi nhớ ý tưởng về điều bạn muốn trở thành, và một cách vô thức bạn sẽ dần dần trở thành điều đó. Đây là một quy luật tâm lý đã được thiết lập vững chắc, và không phải chỉ là sự tưởng tượng viển vông trong trí tưởng tượng của một nhà văn. Bạn có thể thấy điều này được thể hiện rõ ràng trong cuộc sống của mình và những người xung quanh. Mọi người đều vô thức hướng về hình dạng của Hình ảnh Tinh thần mà họ mang theo bên mình.

Và vì lẽ ấy – rằng chúng ta dần dần trở nên giống với lý tưởng của mình -  chúng ta có nên cẩn thận trong việc sử dụng các mô hình hoặc khuôn mẫu tinh thần phù hợp không? Tính cách được biểu hiện của chúng ta phụ thuộc vào những mô hình (pattern) tinh thần do chính chúng ta tạo ra, theo ý chí và phán đoán của chính chúng ta, hoặc, một cách vô thức, bởi những gợi ý hoặc ý muốn của người khác.

Aristotle đã viết rằng mọi đối tượng của tư duy đều phải có trong tâm trí một số hình thức (form), ảo ảnh (phantasm) hoặc hình thái (species); rằng những điều có thể cảm nhận được thì được cảm nhận (perceive) và ghi nhớ thông qua những ảo ảnh có thể cảm nhận được, và những điều có thể hiểu được thì thông qua những ảo ảnh có thể hiểu được; và rằng những ảo ảnh này có hình thức (form) của vật thể nhưng không có vật chất, cũng như dấu ấn của một con dấu trên sáp có hình thức của một con dấu mà không có vật chất của nó. 

Người nghiên cứu tâm lý học hiện đại có thể thấy ngay điều Aristotle muốn nói - Hình ảnh Tinh thần đã tạo khuôn (mould) hoặc cung cấp mô hình (pattern) cho suy nghĩ được bắt nguồn từ Ý thức Bên trong. Kay nói: ‘Chính là nhờ được sử dụng để hướng dẫn và chỉ đạo các hoạt động khác nhau của chúng ta mà các hình ảnh tinh thần có được giá trị và tầm quan trọng chính của chúng. Trong bất cứ điều gì mà chúng ta đặt mục đích hoặc có ý định làm, trước hết chúng ta phải có ý tưởng hoặc hình ảnh về nó trong tâm trí, và hình ảnh càng rõ ràng và chính xác thì mục đích sẽ được thực hiện càng chính xác và hiệu quả. Chúng ta không thể thực hiện một hành động có cân nhắc (act of volition) nếu không có trong tâm trí ý tưởng hoặc hình ảnh về điều chúng ta muốn thực hiện'. Chính tác giả đó cũng nói: 'Sự rõ ràng và chính xác của hình ảnh chỉ có thể đạt được bằng cách liên tục ghi nhớ nó trong tâm trí hoặc bằng hành động lặp đi lặp lại của năng lực, và khi hình ảnh trở nên rõ ràng và chính xác hơn, bản thân hành động đó sẽ được thực hiện dễ dàng, không khó khăn và khéo léo’. 

Và bây giờ, tất cả những điều chúng ta đã nói về chủ đề này chỉ đơn giản có nghĩa là bạn có thể ‘thay đổi diện mạo’ bản thân, trở thành những gì bạn muốn, bằng sự khát khao và ý chí kiên quyết và bền bỉ. Khi đổ đầy nhà kho của tầng thích hợp của Ý thức Bên trong bằng những ‘Lý tưởng’ và ‘Ý tưởng’ mà bạn mong muốn hiện thực hóa trong tính cách và bản thân mình, bạn sẽ thấy rằng mình sẽ dần dần bắt đầu phát triển giống như Hình ảnh Tinh thần mà bạn đã đặt ở đó.

Những suy nghĩ, hành động, cảm tưởng (feeling) và cảm xúc của bạn sẽ dần dần được định hình lại để phù hợp với mô hình (pattern) hay khuôn mẫu mà bạn đã đặt ra cho chúng. Vật liệu cất giữ trong kho sẽ được lấy ra bởi những người lao động thầm lặng của tâm trí, và kkhi được đặt vào cỗ máy tâm trí sẽ được chế tạo thành những suy nghĩ, tâm trạng, cảm tưởng (feeling), cảm xúc, hành động và những biểu hiện bên ngoài với cấp độ và phẩm chất được quy định bởi vật liệu mà bạn đã cung cấp. 

Bạn không thể làm ra lụa từ bông vải, cũng không thể làm ra tấm vải poplin (broadcloth) từ sợi vải kém chất lượng. Nếu không cung cấp những vật liệu phù hợp, bạn không thể mong đợi thành phẩm sẽ như ý muốn. Bạn tạo ra tính cách và ‘bản thân’ mỗi ngày—nhưng vật liệu được cung cấp sẽ quyết định tính cách hay bản thân bạn sẽ ra sao. Hiểu được hoạt động  Ý thức Bên trong của tâm trí sẽ mang lại cho bạn chìa khóa duy nhất dẫn đến bí ẩn về tính cách và bản thân – vậy tại sao lại không hành động theo nó?

 StarGate dịch từ cuốn 
Ý thức bên trong (The Inner Consciousness) 
Tác giả William Walker Atkins  


No comments:

Post a Comment